Bi restore şart bu çeşmeye

Çeşme Vize’nin Kale mahallesinde, Hamam sokak üzerinde bulunmaktadır. Ulu bir çınar ağacının gölgelediği çeşmenin hemen yanında onarılmayı bekleyen tarihi bir Osmanlı hamamı bulunmaktadır. Aynı zamanda çeşmenin yakın çevresinde Roma dönemine ait kalıntılara rastlanmaktadır.

Cemilzade Mahmut Ağa zilliyetinde Ferhat Bey tarafından yaptırılan çeşme XVI. Yüzyıla tarihlenmektedir. Bu sebeple halk arasında her iki isimle de anıldığına tanık oluyoruz. Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi ve/veya Ferhat Bey Çeşmesi…

Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi kare plan üzerinde yükselen, iki oluklu, yalaklı ve ufak taş kubbeli bir çeşmedir. İçi kireç harcıyla bağlanmış tuğladan örülü olan çeşmenin dış örtüsü küfeki taşı ile çevrelenmiştir. Yığma tekniği ile yapılmış olan çeşme. 1838 yılında onarım görmüştür. Sökülüp götürülmek istendiği anlaşılan kitabesi hasar görmüştür.

Ekli dosyayı görüntüle 210585Ekli dosyayı görüntüle 210586Ekli dosyayı görüntüle 210587 bu şarkımız Keskingöz ustaya gelsin.

Kilisenin içinde sağ tarafta, Başpiskopos Atte’nin kalıntılarının muhafaza edildiği küçük bir şapel bulunmaktadır. 1860’lı yıllarda kiliseye metal bir çan eklenir, çanın sesi cemaati dua etmeye davet eder. Aynı yıllarda pirinç dökme bir çan daha yaptırılır ve 1868’de kilisenin tepesine yerleştirilirEkli dosyayı görüntüle 210589

Ermenilere Define Teklifi


Muş’ta yıkılan Ermeni evleri talan ediliyor. Evlerin altını kazan defineciler, Facebook aracılığıyla buldukları Ermenilerden yardım istiyor.

Ermenilere Define Teklifi
Muş’ta yıkılan tarihî Ermeni evlerinin altını kazan defineciler Facebook aracılığıyla buldukları Ermenilerden pay karşılığında yardım talep ediyor. ABD’de yaşayan Nadya Uygun, Muş’taki yıkımlar başladığından beri definecilerden 10’dan fazla mesaj aldığını anlattı. Mesajlara sert yanıt verdiğini söyleyen Uygun, “Muş’taki arkadaşlarımla Facebook üzerinden yaptığım paylaşımlar nedeniyle beni bulmuşlar. Evlerin yıkıntıları içinde define aramak .. Muş’ta Ermeni kalmadı, bitti, şimdi Engellenmesi sadece devlet eliyle olur” diye konuştu.


Kepçeyle define avı

Muş’ta yaşayan Robin Erdenci de tarihî evlerin yıkıntıları arasındaki talanı doğruladı. Bazen kazmayla bazen de kepçeyle define arandığını belirten Erdenci şöyle konuştu: “Muş’ta özellikle çevre köylerinde altın aramaya ilişkin ciddi bir meyil var. Çünkü Ermenilerin yoğun yaşadığı kentlerden biriydi burası. Göç sırasında Ermenilerin altınlarını gömdüklerine inanıyorlar. Bu yüzden gömü bulabileceklerini tahmin ettikleri her yeri kazıyorlar. Arayışlardan bir sonuç alındığını da görmedim ama o kazılarla birlikte doğayı yakıp yıktıkları ortada. Yıkılan evlerin altında altın aranması bu evlerin belediye başkanının beyanının aksine tarihsel bir değerinin olduğunu da ortaya koyan bir durum.”

“Defineciler tarafından kaçırıldım”

Yeşilköy Ermeni İlkokulu yöneticisi Garo Paylan, Ermenilerin sık sık definecilerin yardım talebiyle karşılaştıklarını belirterek 90’lı yıllarda Diyarbakır ziyareti sırasında defineciler tarafından kaçırıldığını anlattı:

“90’lı yıllarda bir turist olarak Diyarbakır’a gittiğimde Surp Giragos Ermeni Kilisesi civarında dolaşırken, kiliseyle ilgili bir şeyler öğrenmeye çalıştım. Ermeni olduğumu söyleyince gece vakti, ‘Define bulmaya geldin’ diyerek kaçırıldım. Gözümü bağlayıp bilmediğim bir yere götürdüler. ‘Sen define bulmaya geldin, bize yerini göstereceksin. Yoksa seni öldürürüz’ diye tehdit ettiler, şiddet de uyguladılar. Malatyalı olduğumu Diyarbakır’ı bilmediğimi anlattım. Bir gece orada mahsur kaldım. Sabahında define aramadığıma inanıp bıraktılar.”

Papaz büyüsünü çözelim

Define ararken Ermenilerden yardım istemenin yaygın olduğunu söyleyen Paylan, “Hatta birçok kişi uyduruk bir harita bulunca ne olduğunu sorup yardım ister. Bazıları papaz duası diye bir şeye ihtiyaçları olduğuna inanmışlar. Bir papaz getirip dua okutturunca o hazineyi bulacaklarını düşünürler. Bizden papaz talep edenler var. Kiliseye gidip böyle taleplerde bulunuyorlar” dedi.

Yıkım geçici olarak durdu

Muş’ta tarihî Ermeni evlerinin yer aldığı Kale Mahallesi’ndeki kentsel dönüşüm kapsamında yapılan yıkım şimdilik durdu. Kale Mahallesi 21 ekim 2012’de Bakanlar Kurulu kararı ile kentsel dönüşüm kapsamına alınmıştı.

Dönüşüm projesi çerçevesinde mahallede yıkılması planlanan 500 evin yerine TOKİ, 770 daire inşa edecekti. Binaların yüzde 80’i yıkıldı ancak Van Koruma Kurulu’nun bir evi tescillemesiyle devam eden yıkım şimdilik durdu.Ekli dosyayı görüntüle 210595