Temel Kavramlar: Atom - Element - Mineral - Kaya

[jeolog]

Giriş
​

"Sevgili definesohbeti.com takipçileri, hepimizin bildiği üzere en önemli hazine “BİLGİ” ve “TECRÜBE”dir. Bir konu hakkında öğrendiğimiz en küçük bilgi bizlere hem zaman kazandırır hem de başarılı olmamıza yardımcı olur. Başarı ile edinilen tecrübelerimiz ise ilerleme kaydetmemizi ve medeniyete faydalı birer birey olmamızı sağlar. Bilgi ve Tecrübe arttıkça da kişisel birer hazine olacağınızı unutmamalısınız.
Sitemizde üyelerimizden gelmiş ve gelen soruları uzun zamandır inceliyorum ve branşımla alakalı olanlara yakın tarihte mümkün olduğunca yardımcı olmaya çalıştım. Bu yeterli miydi? Aslında bakarsanız değildi, çünkü her zaman aktif durumda olunamıyor ve belki de alınamamış bir bilgiden dolayı da kazanım olacak bir konu kayba sebebiyet oluyor. Bu tip kayıpların veyahut hataların olmaması için bu başlık altında (şimdi ben ve belki gelecekte başka arkadaşlar ile) YERBİLİMLERİ disiplinini içeren bilimsel ve teknik bilgiler ışığında konularımız yer alacaktır. Elbette anlatımlarla sizleri birer madenci, jeolog ve jeofizikçi yapmak niyetinde değilim ama araştırma konunuza odaklandığınızda nasıl ki doktor olmadığınız halde grip, nezle gibi sıkça rastlanan hastalıkların belirtileri ile hastalığı doğru tahmin edebiliyorsanız, bahsedeceğim bilimsel ve teknik bilgilerin sayesinde doğruya yakın tahminlerde bulunabileceksiniz. Tahmin konusunda zorlandığınız zaman ise sitemizde her zaman olduğu gibi gönül rahatlığıyla sorularınızı sormaya devam edeceksiniz."

Bilgi: Konular yer yer yüzeysel yer yer detaylı olarak anlatılacaktır.

-

Temel Kavramlar - Atom, Element, Mineral ve Kayaç (Kaya)
-​

Arazide karşılaşacağınız yeryüzü şekilleri ve yapılarını anlatmaya başlamadan önce atom, element, mineral ve kaya kavramlarının ne olduklarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini sizlere açıklamam gerekiyor, aksi halde kafalar karışabilir.

ATOM, maddeyi oluşturan temel taneciklerden bir tanesidir.
Bir veya birden fazla aynı cins atomun bir araya gelmesi ile ELEMENT oluşur. Elementlerin birbirleriyle bağ kurmasıyla oluşan yapıya da Bileşik deriz (Su=H2O).

Ekli dosyayı görüntüle 183656 Ekli dosyayı görüntüle 183657​

ELEMENT;

1. Aynı cins atomlardan oluşur
2. Kimyasal yollarla ayrışmayan saf maddelerdir.
3. Günümüzde şu ana kadar bulunmuş 118 adet element vardır.
4. 94 tanesi dünyada doğal olarak bulunur. Kalanı ise laboratuvar ortamlarında oluşturulmuştur.
5. Bir elementin tüm atomlarında aynı sayıda proton bulunur ve proton çekirdek yükünü gösteren sayıdır.

Aşağıdaki resim Periyodik Cetveli gösterir ve bahsedilen tüm elementler yer alır.

Ekli dosyayı görüntüle 183658​

MİNERAL;

1. Homojen (madde dağılımları ve özellikleri her yerinde aynı olan)
2. Belirli kimyasal bileşime(formüle) sahip
3. İnorganik (bir canlı tarafından üretilmemiş)
4. Kristalleşmiş (belirli bir kristal yapısı olan)
5. Doğal olarak oluşmuş (Doğada doğal olarak bulunurlar, Sentetik yani laboratuvar koşullarında üretilen kimyasal bileşikler mineral sayılmaz)
6. Katı halde (nadiren sıvı halde)
7. Dünyada bilinen yaklaşık 5500 çeşit mineral vardır ve günümüzde halen yeni mineraller keşfedilmektedir.

! Yukarıda belirtilen inorganik genel tanımına uymayıp organik sebeplerle oluşmuş bileşikler de mevcut olup bunlar da mineral kapsamında yer almaktadır. Detaylı anlatımını ilgili konu başlığında sizlere sunacağım.
!! Petrol ve Kömür için mineral yakıtlar tabiri kullanılır fakat bu maddeler mineral kapsamı dışında yer alır.

Ekli dosyayı görüntüle 183663​

Kayaç;

1. Bir mineralin birikmesinden oluşabilir.
2. Birkaç mineralin birikmesinden oluşabilir.
3. Yerkabuğunu oluşturan yapı gerecidir.
4. Oluşum şartlarına ve kökenlerine göre üç sınıfa ayrılır;
   • Tortul Kayaçlar (Çökelme sonucu oluşan kayaçlar, örn: Kireçtaşı, Kumtaşı),
   • Magmatik Kayaçlar (Magma kökenli kayaçlar, örn: Granit, Bazalt)
   • Başkalaşım Kayaçları (Metamorfik, yani ilk oluşum yapısını kaybetmiş ve yeni bir yapıya dönüşmüş Örn: Mermer, Önce kireçtaşı metamorfizma sonrası mermer)

Ekli dosyayı görüntüle 183672​

- ÖZET -

!!! Kayaçlar minerallerden oluşur, mineraller ise elementlerden, elementlerde atomlardan oluşur.

- Bütün elementler atomlardan oluşur.

- Tüm mineraller bir veya daha fazla elementten oluşur. (Altın Au, Lüle Taşı Mg2Si3O82H2O(2MgO, 3SiO2, 2H2O) )

- Bazı elementler aynı zamanda minerallerdir. (Örnek; Doğal Altın Au, Doğal Gümüş Ag, Doğal Bakır Cu)

- Bazı elementler ise kesinlikle mineral değildir.

- Çoğu mineral kimyasal bileşime sahip olduğundan element değildir. (Lüle Taşı Mg2Si3O82H2O(2MgO, 3SiO2, 2H2O) )

- Kayaçlar tek bir mineralden oluşabildiği gibi birden fazla mineralin bir araya gelmesiyle de oluşabilir.

Bu bilgiler ışığında temel olan atom, element, mineral ve kayaç kavramlarını anladığınızı umuyorum. Değerli taşlar nedir o zaman diye içinizden soranlarınız olmuştur, bir sonraki konu değerli taşlar olacaktır

 

[bozoklu]

Emegine sağlık ustam. Doğayı tanıyan, tanımaya çalışan insan öğrendikçe herşeyin baktığından farklı olduğunu görür ve kemale erer. O zaman hem zahiri hem gerçek defineyi bulması kolaydır. Verdiğin bilgiler çok önemli.

 

[ragıp]

@jeolog
​

dostum, emeğine sağlık. teşekkürler ​

​

 

[ragıp]

Periyodik cetvel görmeyeli baya uzun zaman olmuş. :200:

 

[Nil]

jeolog kil mermer doğururmu ?

 

[jeolog]

@jeolog kil mermer doğururmu ?

Mermerin birincil minerali kalsittir (CaCO3) ama genelde içinde kil minerali, kuvars, pirit, demiroksitler, mikalar ve grafitte bulunabilir.

Not: İkincil mineraller bulunmayadabilir, bir tanesi de bulunabilir, vs... diye varyasyonları doğada mevcuttur.

 

[antidepresan]

Ustam eline sağlık

 

[dadas_25]

jeolog ustam eline sağlık. Sana bir sorum olacak doğal kristalleri yani yakut zümrüt gibi kristalleri nerelerde aramalıyız ? National kanallarında bu kristalleri topladıkları toprak yapısına bakıyorum bizim toprak yapılarıına çok benziyor. Fakat biz neden bu kristalleri türkiyede bulamıyoruz ?

 

[jeolog]

@jeolog ustam eline sağlık. Sana bir sorum olacak doğal kristalleri yani yakut zümrüt gibi kristalleri nerelerde aramalıyız ? National kanallarında bu kristalleri topladıkları toprak yapısına bakıyorum bizim toprak yapılarıına çok benziyor. Fakat biz neden bu kristalleri türkiyede bulamıyoruz ?

Bir sonraki konuda bundan bahsedeceğim yetiştirebilirsem bu gece eklerim siteye.

 

[Nil]

jeolog kil in içinden yumruk buyukluğünde parçalar halinde mermer çıkarmı bunu öğrenmek istemiştim .en dış kaya sizin tüf dediğinizden içi kil dolu ve kili temizlemeye kalkınca yumruk büyüklüğünde kırık mermer parçaları çıkıyor.

 

[dadas_25]

Bir sonraki konuda bundan bahsedeceğim yetiştirebilirsem bu gece eklerim siteye.

Sabırsızlıkla bekliyorum ustam :36:

 

[orcun]

jeolog abi teşekkür ederim, çok güzel bir konu olmuş.