Doğu Anadolu Kaya Mezarlarında Pers Dönemi Etkileri Genel olarak Urartu kaya mezarları incelenirken, Doğu Anadolu’daki birkaç kaya mezarı Med-Pers örnekleriyle karşılaştırılmaktadır. Bunlardan biri, Med-Sahna Mezarı’na benzerliği zerinde durulan, Doğu Anadolu’nun tek kabartma cepheli Doğubeyazıt Mezarı’dır (HUFF 1990). Doğubeyazıt Kalesi’ndeki Osmanlı Dönemi yapılarının yoğunluğu nedeniyle buradaki Demir ağ kalıntıları hakkında fazla bir bilgiye sahip değiliz5. Doğubeyazıt Kaya Mezarı ise hem cephesindeki kabartma ve hem de planı açısından dikkat çekicidir. Cephesindeki kabartmanın Doğu Anadolu’da benzeri bulunmamakta ve yukarıda değindiğimiz gibi daha çok İran’daki örneklerle karşılaştırılmaktadır. Ayrıca, çok odalı Urartu mezarlarından farklı olarak Doğubeyazıt Mezarı’ nın girişine ulaşan belirgin bir patika veya yol da yoktur. Ancak, kaya mezarının planı çok odalı Urartu mezar anlayışında yapılmıştır. Burada girişin arkasında dikdörtgen byk bir ana oda açılmış, batı ve gney duvarına da birçok kaya mezarındaki gibi birer niş yerleştirilmiştir (Bkz. HUFF 1990: Lev. 1 plan ve kesitler). Ancak, odanın kuzeydoğu köşesindeki kayanın yumuşak ve çatlak olması nedeniyle açılan meknın kullanılamaz olduğunun anlaşılması, planda değişikliğe neden olmuş gözkmektedir. Bu nedenle ana odanın kuzeybatısında kayanın daha sağlam olan bölmnden 2 m derine inilmiş ve alt kat olarak algılanan bölm planlanmıştır. Alt katta, kuzey kesimde daha byk olan bir ana oda ve gneyde daha az işçilikli olan iki yan oda bulunur. Yan odaların az işçilikli oluşu, Urartu kaya mezarlarının birçoğunda karşımıza çıkmaktadır. Kanımızca, Doğubeyazıt Mezarı Urartu Dönemi’ne aittir. Giriş bölmnn farklılığı ve mezar cephesindeki kabartma, kaledeki Demirağ kalıntılarının belgelenmesiyle daha güvenilir bir biçimde yorumlanabilecektir. Özellikle, girişin dışında varlığı gözlenen kaya basamaklarının ayrıntılı planı, kapıya ulaşan yolla ilişkili bir tasarım olup olmadığı sorununa cevap olabilir. ALINTI.
Böyle de bir incelenmesi yapılmıştır.
Sevgiler.